فیزیولوژی پس از برداشت و نگهداری گل شاخه بریده رز
میزان پروتئین کل در مرحله غنچه بالا می رود و در زمان پیری کاهش می یابد. رز رقم آوالانج بالاترین ماندگاری و بیشترین غلظت پروتئین و رز رقم کول واتر کمترین ماندگاری و غلظت پروتئین را دارد. پراکسیده شدن لیپیدها با آغاز پیری گل ها افزایش می یابد، اما پس از پیری کامل گلبرگها کاهش در میزان آن مشاهده می شود. بنابراین، افزایش پراکسیده شدن لیپید و تجمع پرولین در طی پیری ارقام کوتاه عمر ممکن است ناشی از تنش اکسیداتیو باشد.
در گل های رز هنگامی که گل ها در مرحله غنچه هستند، میزان اتیلن کمی تولید می کنند ولی به تدریج با باز شدن گلبرگها از خارج به داخل میزان اتیلن افزایش یافته و در گل های کاملا باز همزمان با پیری میزان اتیلن به حداکثر خود می رسد.
اغلب ارقام گل رز شاخه بریده تجاری تا ۱۰ روز ماندگاری دارند، اما بسیاری از مصرف کنندگان علاقه به ارقامی دارند که معمولا عمر کوتاهی دارند. عمر کوتاه آنها می تواند به دلیل عدم توانایی در جذب آب کافی باشد که با عارضه خم شدن گردن و عدم باز شدن کامل گلبرگها همراه است و یا این ارقام حساسیت بیشتری به اتیلن دارند.
نور
نور از مهمترین عوامل محیطی تاثیر گذار بر بسیاری از جنبه های رشد و نمو گیاهان محسوب می شود. در رز گخانه ای رقم ردوان و گلمیرا، وقتی تیمار نوری اعمال می گردد، برگهای قرار گرفته در سایه و آفتاب به طور معمول تفاوت هایی در بسیاری ویژگیها از جمله رفتار روزنه ای نشان می دهند.
طول و عرض روزنه
طول و عرض روزنه در شدت نور ۶۴۰ میکرومول بر متر مربع در ثانیه بیشترین است و از این نظر، تفاوتی بین ارقام وجود ندارد. از نظر تراکم روزنه، تفاوت خاصی میان شدت های مختلف نور وجود ندارد اما در رقم گلمیرا تعداد روزنه بیشتری نسبت به رقم ردوان داشت
تنها یک روند افزایشی در هدایت روزنه ای با افزایش شدت نور به دست آمد. همچنین در شدت نور ۲۴۰ میکرومول بر متر مربع بر ثانیه، مقدار کلروفیل کل و کاروتنوئید افزایش یافت و کمترین مقدار آنتوسیانین در این شدت نور تولید شد. با کاهش شدت نور تا ۲۴۰ میکرومول بر متر مربع بر ثانیه، غلظت کلروفیل افزایش می یابد
همچنین همراه با افزایش کلروفیل در شدت نور ۲۴۰ میکرومول بر متر مربع بر ثانیه، کاروتنوئیدهای برگ رز افزایش یافتند. اگرچه اختلاف معناداری در غلظت فلاونوئید مشاهده نشد، تجمع آنتوسیانین در شدت نور ۱۲۰۰ میکرومول بر متر مربع بر ثانیه نشان میدهد که تاثیر این ماده، سازوکاری حفاظتی برای گیاهان در برابر سطوح مضر نور بوده است.
زمان رویش جوانه و گل دهی
در گل رز بریدنی رقم آوالانش” تاثیر فورکولورفنورون بر رویش جوانه، زمان گلدهی، طول و قطر شاخه گل، قطر گل، تعداد میانگره و وزن تر و خشک شاخه گل در سطح احتمال ۱٪ معنی دار است. سریع ترین زمان رویش جوانه و گل دهی و همچنین بیشترین طول و قطر شاخه گل و وزن تر و خشک شاخه در تیمار ۵۰ میلیگرم در لیتر فور کولورفنورون به دست آمد. با این حال، مکان کاربرد آن روی شاخه، تاثیر معنی داری بر صفات مورد بررسی نشان نداد. کاربرد تنظیم کننده رشد فور کولورفنورون می تواند سبب افزایش نمو جوانه های تحتانی و بهبود خصوصیات کیفی شاخه های گل رز هیبرید گردد.
در رقم رویال کلاس کاربرد ۴ میلی مولار آسکوربیک اسید باعث بیشترین تاخیر در پیری گلها می گردد. همچنین، وزن تر و قطر گل هایی که با ۴ میلی مولار اسکوربیک اسید تیمار میشوند، بیشتر از سایر تیمارها است.
کاربرد ۴ میلی مولار آسکوربیک اسید باعث جلوگیری از کاهش پروتئین در طی ۸ روز نگهداری گلها می گردد. میزان پرولین در گل های تیمار شده با آسکوربیک اسید نسبت به شاهد پایین تر بوده، ولی تفاوت معنی داری با گل های تیمار شده با اسکوربیک اسید مشاهده نشد. میزان آنتوسیانین به تدریج با پیر شدن گل ها کاهش پیدا کرد، اما تیمار با آسکوربیک اسید مانع از کاهش آن گردید. همچنین کاربرد ۴ میلی مولار آسکوربیک اسید با جلوگیری از افزایش مالون دی آلدئید پیری گلها را به تاخیر انداخت.
وقتی اسید سیتریک و اسید سالسیلیک روی بوته های گل رز در شرایط کنترل شده گلخانه و طی ۵ مرحله قبل از برداشت، محلول پاشی شدند.
کاربرد اسید سالسیلیک و اسید سیتریک
نتایج نشان داد که کاربرد اسید سالسیلیک و اسید سیتریک سبب افزایش طول عمر، جذب آب، قطر گل، کیفیت گل و تاخیر در کاهش وزن تر گل رز شد. بیشترین طول عمر گلدانی (با میانگین ۹ روز) مربوط به تیمار اسید سیتریک ۴ میلی مولار + اسید سالسیلیک ۱ میلی مولار بود. همچنین، کمترین عمر گلدانی در تیمار اسید سالسیلیک ۲ میلی مولار به دست آمد
تیمارهایی که بیشترین عمر گلدانی را داشتند دارای وزن تر بیشتر بوده و مقدار آب زیادتری نیز جذب کردند.. وقتی گل رز رقم سنسیرو با دو فاکتور تیدیازورون و سدیم نیتروپروساید به عنوان دهنده اکسید نیتریک به همراه ۲ درصد ساکارز به صورت پالسی تیمار شدند. ۴۰ میکرومول در لیتر تیدیازورون بیشترین تاثیر را بر میزان پروتئین برگها، گلبرگ ها و فعالیت کاتالاز برگ ها داشت. تیمار ۴۰ میکرومول در لیتر سدیم نیتروپروساید، میزان پروتئین برگها و گلبرگها و میزان فعالیت پراکسیداز برگ ها و تیمار ۶۰ میکرومول در لیتر سدیم نیتروپروساید کاتالاز گلبرگ ها را افزایش داد.
بیشترین فعالیت کاتالاز برگ ها و گلبرگ ها و مقدار پروتئین برگها از تیمار ۴۰ میکرو مول سدیم نیتروپروساید با ۲۰ میکرومول در لیتر تیدیازورون حاصل شد.
مصرف بیرویه کودها
مصرف بیرویه کودهای فسفاته منجر به افزایش فسفر قابل استفاده خاک تا حد ۲ / ۲۸ میلیگرم در کیلوگرم میشود. در حالی که عدم استفاده از کودهای پتاسه و کشت و کار مداوم منجر به کاهش پتاسیم قابل استفاده خاک تا حد ۱۲۰ میلیگرم در کیلوگرم می شود که این مسئله باعث افت شاخص های کیفی رز می گردد. در گروه رزکاری های با کیفیت گل بالا، غلظت پتاسیم برگ، وزن تر گل، طول جام گل و قطر جام گل به طور بیشتر از مقادیر این شاخص ها در گروه رزکاری های با کیفیت گل پایین است. غلظت سایر عناصر غذایی در دو گروه تفاوتی با هم نداشت.
در گل رز رقم هات لیدی سیلیسیم در دو غلظت ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم در لیتر اثر سودمندی بر رشد و کیفیت گل های رز تحت شرایط آبکشت دارد. همچنین سیلیسیم توانست کیفیت ظاهری و عمر سردخانه ای گل را از طریق حفظ نفوذپذیری غشاهای سلولی بهبود بخشد و اثر سوء تنش شوری را در این رقم به حداقل برساند. افزایش جذب پتاسیم، کلسیم و فسفر و کاهش انتقال سدیم در بین تیمارهای در معرض شوری، مربوط به تیمار ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم در لیتر می باشد که هم در مورد ساقه و هم برگ صادق است.
دوره آبیاری
کاهش تلفات آب و استفاده بهینه از منابع محدود آن، یکی از راه کارهای اساسی در موفقیت طرح های منابع طبیعی و افزایش بهره وری از منابع آب و خاک است. افزایش دوره آبیاری و کاهش هزینه های آبیاری و به حداقل رساندن تنشهای وارده به نهال های کاشته شده در اقلیم های خشک و نیمه خشک ایران امری حیاتی است. سوپر جاذب بر افزایش دوره آبیاری و صفات مختلف رشد در نهال گل رز موثر بود.
ارتفاع شاخه ها در دور آبیاری ۱۰ روز با ۴۰ گرم سوپر جاذب و دور آبیاری ۱۴ روز با ۱۴۰ گرم سوپر جاذب، قطر یقه و قطر تاج پوشش در دور آبیاری ۱۰ روز با ۴۰ گرم سوپر جاذب، مناسب ترین وضعیت را در متغیرهای پیوسته تحت تیمارهای اعمال شده نسبت به شاهد داشته اند. به عبارتی با مصرف سوپر جاذب، می توان بدون ایجاد افت در رشد نهال های رز، دور آبیاری را افزایش داد.
کاهش تلفات آب و کاهش دفعات آبیاری یکی از راهکارهای اساسی در توسعه کشاورزی، موفقیت طرح های منابع طبیعی، به حداقل رساندن تنش های وارده به نهال های کاشته شده در عرصه های طبیعی و افزایش بهره وری از منابع خاک و آب محسوب می گردد و در این راستا یکی از این روش ها استفاده از سوپر جاذب ها است. سوپر جاذب در افزایش دور آبیاری و پارامترهای مختلف رشد در نهال گل رز تاثیر دارد
در پارامترهای کیفی، سطح ۴۰ و ۹۰ گرم سوپر جاذب در پارامتر تعداد شاخه اصلی تاثیر مثبت نشان داده و در پارامترهای تعداد کل شاخه ها و تعداد گل تاثیر نداشت. در عامل دور آبیاری نیز در مورد پارامترهای تعداد شاخه اصلی و تعداد کل شاخه ها ۱۰ روز دور آبیاری با دیگر سطوح اختلاف داشت و افزایش دور آبیاری و کاهش میزان دسترسی به آب در نهال ها سبب کاهش میزان گل دهی شد. به طوری که در پارامتر تعداد گل، سطح ۱۰ روز آبیاری با داشتن سطوح مختلف سوپر جاذب دارای تفاوت معنی داری با سایر سطوح و حتی آبیاری شاهد بدون سوپر جاذب گردید. همچنین میزان غنچه دهی نهال ها نیز در ماه های مختلف متفاوت بود.
ابتدا بوته های ریشه دار شده گل رز رقم دولس ویتا در گلدان با بستر پرلایت و کوکوپیت به نسبت حجمی مساوی (۵۰ : ۵۰ ) کشت گردید. در رزهای پرورش یافته در گلخانه هیدروپونیک افزایش آمونیوم در محلول غذایی سبب کاهش شدت فتوسنتز، کارایی مصرف آب و کارایی سلول های مزوفیل برگ گردید.
بیشترین میزان طول شاخه در تیمارهای (۲۵ : ۲۵ : ۵۰ ) تیمارها به ترتیب شامل اوره، آمونیوم و نیترات است و (۱۰:۰:۰) مشاهده شد. بیشترین وزن تر شاخه در تیمار ۰ : ۰ : ۱۰۰ به دست آمد. کاربرد تیمار۵۰:۰:۵۰ باعث افزایش شاخص سبزینگی برگ در مقایسه با سایر تیمارها گردید. با افزایش میزان آمونیوم در محلول غذایی، عمر گل جایی کاهش یافت. به طوری که بیشترین و کمترین میزان عمر گل جایی در تیمارهای ۲۵ : ۲۵ : ۵۰ و ۱۰۰ : ۰ : ۰ مشاهده گردید.
نیازهای سیستم های هیدروپونیک
یکی از مهمترین نیازهای سیستم های هیدروپونیک دارای بستر، شناسایی یک بستر کاشت مناسب با استفاده از ترکیبات محلی قابل دسترس و ارزان است. گیاهان کاشته شده در بسترهای کوکوپیت و کوکوپیت + زئولایت دارای بهترین رشد رویشی و زایشی هستند.
در رز رقم ماروسیا بیشترین تعداد گل در بوته در بسترهای کوکوپیت خالص و کوکوپیت + پرلایت دیده می شود که با بستر کوکوپیت + زئولایت تفاوت ندارد. افزودن زئولایت به کوکوپیت، پرلایت و لیکا توانسته است طول غنچه گل و تعداد گل در بوته را نسبت به بستر خالص آنها بهبود بخشد.
همچنین افزودن کوکوپیت به پرلایت سبب تقویت وزن تر و خشک شاخه و تعداد گل شد با توجه به فراوانی زئولایت در ایران، ترکیب ۷۵ درصد کوکوپیت و ۲۵ درصد زئولایت توصیه می گردد.
مشکلات تولید گل رز در اکثر گلخانه
ماندگاری و کیفیت نامطلوب گل های بریده رز در دوره پس از برداشت، از مشکلات تولید گل رز در اکثر گلخانه های ایران است. کلسیم یکی از مهمترین عناصر غذایی است که نقش مهمی در ماندگاری گل های بریده رز دارد اگرچه تغذیه برگی سطوح کلسیم از منابع مختلف تاثیر معنی داری بر عملکرد و شاخص های کیفی هنگام برداشت گل رز از قبیل وزن تر و طول ساقه گل دهنده و طول و قطر جام گل نداشت، اما منجر به افزایش معنیدار ماندگاری گل رز به ترتیب در سطوح ۳ / ۰ و ۶/۰ گرم در لیتر کلسیم شد که این مسئله به دلیل افزایش غلظت کلسیم در برگها و گلبرگ ها بود.
تاثیر هر دو منبع نیترات کلسیم و کلات کلسیم در تامین کلسیم مورد نیاز گل رز و افزایش طول عمر پس از برداشت یکسان بود. براساس نتایج این پژوهش، برای افزایش ماندگاری گل رز در طی دوره پس از برداشت، تغذیه برگی کلسیم با غلظت ۰ / ۳ گرم در لیتر از منبع نیترات کلسیم و یا کلات کلسیم در شرایط شمال خوزستان تحت شرایط پرورش گلخانه ای توصیه می شود.
در شرایط کشت بدون خاک در رز رقم وندنتا افزایش غلظت آمونیوم محلول غذایی از صفر به ۲ / ۵ میلی مولار موجب افزایش تعداد شاخه گل، طول دمگل و وزن تر شاخه گل شد. در حالی که غلظت ۵ میلی مولار آمونیوم موجب کاهش معنیدار تعداد شاخه گل، قطر جام، طول جام، عمر پس از برداشت و وزن تر شاخه گل گردید. افزایش غلظت کلسیم محلول غذایی باعث افزایش معنی دار قطر جام گل و وزن تر شاخه گل شد.
با کاربرد آمونیوم در محلول غذایی (افزایش نسبت آمونیوم به نیترات)، غلظت کلسیم و پتاسیم برگ کاهش و غلظت فسفر، روی، منگنز، آهن و بر به طور معنی داری افزایش یافت. افزایش غلظت کلسیم محلول غذایی سبب افزایش معنیدار غلظت نیتروژن، کلسیم، منگنز و بر و کاهش معنیدار غلظت پتاسیم، روی و مس برگ گل رز شد. کاربرد ۵/۲ میلی مولار آمونیوم (۲۵ درصد نیتروژن کل محلول غذایی) همراه با ۸ / ۴ میلی مولار کلسیم سبب بهبود رشد و برخی شاخص های کیفی گل رز رقم وندنتا میشود.
تیمار قبل از برداشت گل رز
در تیمار قبل از برداشت گل رز رقم وندتاه به غیر از شاخص میزان کلروفیل برگ هیچ یک از شاخص های رشد رویشی تحت تاثیر نسبت های مختلف آمونیوم به نیترات و سطوح کلسیم کاربردی قرار نمی گیرند. با افزایش نسبت آمونیوم به نیترات در محلول غذایی غلظت نیتروژن، فسفر و عناصر کم مصرف در قسمتهای مختلف گل رز افزایش و کلسیم و منیزیم کاهش می یابند. درحالی که افزایش غلظت کلسیم در محلول غذایی تاثیری بر غلظت نیتروژن، فسفر، آهن، مس و بور در قسمت های مختلف گل رز نداشت. اما منجر به افزایش در غلظت کلسیم و همچنین کاهش معنی دار غلظت پتاسیم، منیزیم، منگنز و روی در قسمتهای مختلف گل رز شد.
در هر دو نوبت برداشت، افزایش نسبت آمونیوم به نیترات در محلول غذایی منجر به افزایش معنی دار عملکرد گل رز شد. اگرچه تفاوتی بین نسبت های ۲۵:۷۵ و ۵۰:۵۰ آمونیوم به نیترات دیده نشد. مطالعه شاخص های کیفی گل در دوره پس از برداشت نشان داد با افزایش نسبت آمونیوم به نیترات در محلول غذایی تا نسبت ۵۰ : ۵۰ ، وزن تر ساقه گل دهنده در پایان ماندگاری، قطر نهایی گل و همچنین ماندگاری دچار کاهش معنی دار شدند. در حالی که افزایش غلظت کلسیم در محلول غذایی به ۸/۴ میلی مولار منجر به افزایش تمامی شاخص های فوق در مقایسه با سطح ۱ / ۶ میلی مولار شد. بر اساس از نقطه نظر تولید اقتصادی و شاخص های کیفی گل رز در مرحله پس از برداشت کاربرد ۲۵ درصد کل نیتروژن مصرفی به شکل آمونیوم و همچنین ۸ / ۴ میلی مولار کلسیم برای تولید گل رز در شرایط آبکشت توصیه می گردد
در گل شاخه بریده رز اثر اصلی رقم و اثر متقابل رقم و تیمار کودی بیولوژیک (بیوفارم، نیتراژین و نیتروکسین) بر پارامترهای تعداد گره، تعداد شاخه، زودگل دهی، عمر گل جایی، سطح برگ و غلظت نیتروژن، پتاسیم و کلسیم در برگ موثر است. همچنین اثر خالص تیمارهای کودی بر غلظت عناصر غذایی در برگ و سطح برگ تاثیر گذار است. بیشترین غلظت عناصر غذایی مورد بررسی در رقم رد فروور وجود دارد.
بررسی اثر متقابل رقم و تیمارهای کودی نشان میدهد که در ارقام رد فروور، کلاسیک سزانا و ماروسیا ، تیمارهای تلقیح باعث افزایش غلظت نیتروژن در برگ می شود. تیمارهای کودی بیوفارم و نیتروکسین در ارقام رد فروور و ریمینی باعث افزایش غلظت کلسیم در برگ می شوند. تیمارهای کودی نیتراژین و نیتروکسین در رقم رک فلر باعث کاهش معنیدار غلظت کلسیم در بافت گیاه میشود.
قطعات ۲ سانتیمتری ساقه، در گل رز در ارقام سوپر گرین، ماروسیا، فول هوس، کول واترا”، چری برندی۱۲ پس از گندزدایی سطحی با هیپوکلریت سدیم تجاری (۱۰ – ۵۰ درصد( و سپس غوطه وری در اتانول ۷۰ درصد به مدت ۲ الی ۵ دقیقه، در محیط ام اس کشت شدند.
جوانه های رشد کرده به منظور پرآوری در محیطهای حاوی تیمارهای مختلف تنظیم کننده رشدی بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید برای القای ریشه در رقمها، تیمار ترکیبی ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید اعمال شد.
بیشترین درصد شاخه های عاری از آلودگی در تیمار ۵۰. هیپوکلریت سدیم تجاری و اتانول ۷۰٪ به مدت ۵ دقیقه به دست آمد. نرخ پرآوری در ترکیب های تیماری از ۰ / ۰٪ تا ۸۲٪ بسته به رقم متغییر بود. تیمار ۲۲ / ۲ میکرومولار بنزیل آدنین و ۲۷ / ۰ میکرومولار نفتالین استیک اسید در تمامی رقم ها از بیش ترین درصد پرآوری و رشد برخوردار بود. درصد تولید ریشه بسته به رقم؛ از ۰/۰% تا ۴/۷۱% تفاوت نشان داد.
از بین ۳۸ تیمار هورمونی در محیط ام اس و ۱۶ تیمار هورمونی در محیط بی پنج، محیط های شامل ۲ و ۳ میلیگرم در لیتر هورمون توفوردی و ۵ / ۰ میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید در محیط ام اس و محیط شامل ۵ میلیگرم در لیتر هورمون توفوردی و همچنین محیط شامل ۵ / ۰ میلیگرم در لیتر هورمون توفوردی و ۵ / ۲ میلیگرم در لیتر هورمون نفتالین استیک اسید و ۵/۰ میلیگرم در لیتر کینتین در محیط بی پنج بهترین محیط ها برای تولید کالوس بودند که از لحاظ آماری اختلاف معنی داری نداشتند. سپس در مرحله بعد کالوس های تولید شده در محیط ام اس حاوی ۲ میلیگرم در لیتر هورمون توفوردی تحت تاثیر هشت تیمار هورمونی در محیط ام اس در شرایط تاریکی و دمای ۲۵ درجه جهت تولید جنین قرار گرفتند که محیط کشت حاوی ۱ میلیگرم در لیتر هورمون تیدیازورون، بهترین نتیجه را برای جنین زایی داشت.
جنین های مناسب، برای باززایی گیاه به محیط کشت ام اس با پنج تیمار هورمونی منتقل شدند و نتایج نشان داد که محیط کشت حاوی ۲ میلیگرم در لیتر هورمون بنزیل آمینو پورین، بالاترین میزان باززایی گیاه سالم را داشته است. نوساقه های باززایی شده جهت ریشه زایی به محیط کشت ام اس با سه تیمار هورمونی منتقل شدند که اختلاف زیادی نداشتند
در گل بریده رز رقم وارلون سطوح مصرف سولفات آلومینیوم تاثیر معنی دار بر صفات میزان کلروفیل a کلروفیل کل و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان در سطح ۱ درصد و بر صفات ماندگاری، کلروفیل a و محتوای نسبی آب در سطح ۵ درصد داشت. همچنین سطوح برش مجدد شاخه تاثیر معنی داری بر صفات ماندگاری، میزان کلروفیل، جذب آب، محتوای نسبی آب، پروتئین کل و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان نشان داد.
تاثیر متقابل سولفات آلومینیوم و برش مجدد شاخه نیز بر صفات کلروفیل b و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز در سطح ۱ درصد و بر صفات ماندگاری، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب در سطح ۵ درصد معنی دار بود. بنابر این تیمارها به طور مستقیم و یا غیر مستقیم بر صفات اندازه گیری شده تاثیر معنیدار داشته و موجب کاهش پیری و افزایش ماندگاری و کیفیت گل ها گردید
در گل رز رقم سنسیو (۲ درصد ساکارز به صورت پالسی استفاده می شود) ۴۰۰ میکرومول در لیتر تیدیازورون بیشترین تاثیر را بر میزان پروتئین برگها، گلبرگها و فعالیت کاتالاز برگها داشت. تیمار ۴۰ میکرومول در لیتر سدیم نیتروپروساید، میزان پروتئین برگها و گلبرگ ها و میزان فعالیت پراکسیداز برگها و تیمار ۶۰ میکرومول در لیتر سدیم نیتروپروساید کاتالاز گلبرگ ها را افزایش داد.
بیشترین فعالیت کاتالاز برگ ها و گلبرگ ها و مقدار پروتئین برگها از تیمار ۴۰ میکرومول سدیم نیتروپروساید با ۲۰ میکرومول در لیتر تیدیازورون حاصل شد.
تاثیر پالس کلرید کلسیم ۴درصد + ساکارز ۳ درصد و آب مقطر به مدت بیست و چهار ساعت به همراه تیمارهای هورمونی جیبرلیک اسید، بنزیل آدنین و ۵- سولفوسالیسیلیک اسید روی پیری باز شدن گلبرگ میزان کلروفیل در گل شاخه بریده رز رقم دولس ویتا بررسی شد
در مقایسه دو پالس و از بین بردن اثرات متقابل کلرید کلسیم ۴درصد + ساکارز ۳ درصد دارای بیشترین تاثیر روی حفظ میزان کلروفیل و جلوگیری از پیری بودند و پالس آب مقطر بیشترین تاثیر را روی باز شدن گلبرگ داشت. در مقایسه بین هورمون ها بنزیل آدنین ۱۵۰ و ۲۵۰ قسمت در میلیون به منظور ممانعت از پیری، جیبرلیک اسید ۲۵ قسمت در میلیون در حفظ میزان کلروفیل و ۵- سولفوسالیسیلیک اسید و ۲۰۰ قسمت در میلیون بر میزان باز شدن گلبرگ بهترین تاثیر تیماری را ایفا نمودند
در گل رز رقم دولس ویتاه پالس کلرید کلسیم ۴ درصد + ساکارز ۳ درصد (تمامی پالس ها به مدت ۲۴ ساعته بود به دلیل کاهش پتانسیل، عمر نگهداری را افزایش و از خمیدگی ممانعت کرد. اما پالس آب مقطر افزایش خمیدگی را در برداشت. اثر متقابل پالس کلرید کلسیم ۴درصد + ساکارز ۳ درصد به همراه تیمار عصاره های آویشن و است و یا با سطوح ۱ / ۰ و ۲ / ۰ پی پی ام بیشترین اثر مثبت را بر وزن تر و قطر گل و ممانعت از خمیدگی نشان دادند.
از طرفی پالس آب مقطر + آویشن ۰ / ۱ پی پی ام باعث کاهش وزن تر آب از دست دهی بیشتر و قطر کمتر و پالس آب مقطر + است و یا با سطح ۱و ۲ گرم در لیتر باعث افزایش میزان خمیدگی می شوند.
اسانس های گیاهی
اسانس های گیاهی باعث کاهش عمر پس از برداشت و از طرف دیگر باعث خنثی شدن اثر نیترات نقره در افزایش عمر پس از برداشت رز بریده می شود. بنابر این اسانس های گیاهی به عنوان یک ماده مناسب برای افزایش عمر گلدانی رز پیشنهاد نمی شوند. گیاهان زینتی به ویژه گل های شاخه بریده عمر نمایشی محدودی دارند. وقتی گل های شاخه بریده رز در محلول های نگهدارنده حاوی ۵ / ۲ درصد ساکارز غنی شده با ۸- هیدروکسی کینولین سیترات، سولفات مس، نیترات نقره، سولفات آلومینیوم و اتانول قرار داده شدند. نتایج بیان می کند که تیمارهای حاوی اتانول و سولفات آلومینیوم نقش مهمی در افزایش ماندگاری رز همراه با افزایش جذب آب داشتند.
عمر گلدانی گل های شاهد پس از ۱۰ روز به پایان رسید، در حالی که نشت الکترولیت در آنها بالا بود. در حالی که گل های نگهداری شده در تیمارهای حاوی اتانول و سولفات آلومینیوم ۱۸ روز ماندگاری داشتند.. ۸- هیدروکسی کوئینولین سولفات نه تنها مانع رشد میکروب در محلول گلجایی می شود، بلکه مانع رشد میکروب ها درون ساقه گل رز نیز می گردد ( ون دورن، ۱۹۹۰)
ماندگاری اکثر ارقام شاخه بریده رز کوتاه است که ناشی از علایم تنش آبی مانند پژمردگی گل و خمیدگی دمگل است. این علایم به خاطر انسداد آوندی به وجود می آیند. بعلاوه، ذخیره کربوهیدراتی در دوره پس از برداشت گل رز کاهش می یابد.
مصرف ۶۰ میکرولیتر اکسید نیتریک تولید اتیلن در گل های شاخه بریده رز را کاهش میدهد و با افزایش محتوی نسبی آب گلبرگها منجر به افزایش ماندگاری این گل ها می شود. استفاده از ۲۰ میکرومولدرلیتر تیدیازورون نیز منجر به کاهش تولید اتیلن و افزایش ماندگاری می شود.
محلول های نگهدارنده مناسب
استفاده از محلول های نگهدارنده مناسب می تواند این گونه تنش های به وجود آمده را جبران کند. وجود قند در محلول نگهدارنده از نظر تأمین سوبستراهای مازاد، نقش مهمی در افزایش ماندگاری گل های بریده از جمله رز ایفا می کند.
ساکارز ۲۵ میلیگرم در لیتر عمر پس از برداشت گل ها را افزایش میدهد.
مصرف توام سیتوکینین به میزان ۱۰ میکرومول و کلسیم به میزان ۳۰ میلیمول موجب افزایش معنیدار کلروفیل، فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و کاتالاز و در نتیجه کاهش معنی دار درصد پیری گل ها می شود.ت
میزان پروتئین در گل های شاخه بریده رز
میزان پروتئین در گل های شاخه بریده رز در مرحله غنچه حداکثر بوده و با پیری گل ها کاهش می یابد. همچنین افزایش فعالیت آنزیمها به ویژه پروتئازها می تواند موجب کاهش پروتئین در زمان پیری شود که کاهش پروتئین گلبرگها همزمان با پیری می تواند ناشی از سنتز کمتر پروتئین های جدید و تجزیه پروتئین های قبلی نیز باشد. اتفن و کینتین هر دو عملکرد اسانس گل های محمدی را افزایش می دهند.
نشانه های پیری گلها
کاهش وزن تر در انتهای دوره نگهداری یکی از نشانه های پیری گلها است. این حالت در گل های رز واضحتر است. محدود شدن جذب آب که در اثر عوامل مختلف از جمله مسدود شدن آوندهای ساقه است. همچنین عدم توانایی در جذب آب و پژمردگی از نشانه های اصلی پیری است.
علاوه بر پژمردگی گلبرگ ها که معمولا با کاهش جذب آب همراه بود، برخی از ارقام رز مثل باکارا و کول واتر با عدم توانایی در باز شدن کامل گل ها، پژمردگی، خشکیدگی و خم شدن گردن گل ها همراه هستند ولی در بلوایسلند و آوالانج گلها به طور کامل باز شده و در زمان پیری حتی برخی از گلبرگها ریزش می کنند. البته کاهش تدریجی وزن تر در زمان پیری گل های بریده داوودی نیز گزارش شده است، به طوری که جذب آب و تعرق گل های بریده در زمان پیری نامتعادل می شود، و تورژسانس سلولی از بین می رود و گل ها دچار پژمردگی زودرس می شوند .
