۴ قدم مراقبت از گیاهان آپارتمانی
پرورش گیاهان در باغچه تا حدود زیادی به عناصر طبیعی متکی است که نیازهای کلی گیاهان را برطرف کنند. اما، همه گیاهان آپارتمانی به فعالیت های فردی بستگی دارد که نیازهای آن گیاهان را از راه های گوناگون تأمین کند. در این مقاله درمورد نکاتی در رابطه با تیمار کردن گیاهان خواهیم گفت.
۱- تمیز کردن گیاهان
گردو غبار از چند راه به گیاهان صدمه می زند:
الف) ظاهر گیاهان را نامناسب می سازد
ب) منافذ تنفسی گیاهان را می بندد و گیاه نمی تواند به طور مطلوب تنفس کند
پ) لایه ای روی برگ تشکیل می دهد که تأثیر نور را کاهش می دهد
ت) ذرات ممکن است دارای مواد شیمیایی زیانباری برای گیاهان باشند. این موضوع در نواحی صنعتی احتمالا مسئله ساز است.
بنابراین ضرورت دارد وقتی گرد و خاک روی برگ بنشیند، آن را بزداییم. گیاهان کوچک را می توان در آب فرو برد و برگ هایشان را شست اما مرسوم است که با سرنگ یا اسفنج برگ ها را پاک کنند. بهتر است در اول روز برگ ها تمیز شوند.
اگر برگ خیلی گرد و خاک داشته باشد، بهتر است غبارها را نخست با پارچه ای نرم زدود و برگ را شست وگرنه با پاشیدن آب ممکن است گل و لای چسبنده ای روی برگ به وجود آید. باید به هنگام شست و شو، برگ را با دست نگه داریم. برگ های جوان را با سرنگ بشویید نه با اسفنج.
کاکتوس ها، گیاهان گوشتی و گیاهان دارای برگ های کرک دار را به شیوه اسپری کردن بشویید و قلم موی نرمی برای زدودن گردوغبار آنها تهیه کنید.
۲- براق کردن
برگ گیاهان حتی زمانی که تمیز و بی گرد و غبار باشد به تدریج کدر می شود و با گذشت زمان خسته کننده به نظر می آید. براق بودن برگ های جوان خیلی زود از دست می رود. مواد براق کننده فراوانی در دسترس هست، اما باید در انتخاب آنها دقت کرد.
سرکه و شیر را گاهی برای براق کردن برگ ها توصیه می کنند اما این مواد عملا ماده براق کننده ندارند. روغن زیتون بی شک به برگ درخشندگی می دهد، اما گردو غبار به خود می گیرد و زیان می رساند. باید ماده ای خرید و به کار برد که به ویژه برای گیاهان ساخته شده باشد. هر دو نوع مایع مالیدنی و پاشیدنی در بازار وجود دارند.
اگر تعداد گیاهان کوچک فراوان باشد، بهترین راه، استفاده از آئروسل است. این قوطی های تحت فشار را به آسانی می توان به کار گرفت. مایع براق کننده را به راحتی می توان روی برگ بسیاری از گیاهان آپارتمانی مالید. برای این کار باید پارچه نرم را با مایع آغشته کرد و به آرامی روی سطح برگ های گیاه کشید.
هنگام براق کردن برگ گیاهان چند قاعده کلی را باید در نظر گرفت:
برگ های جوان را براق نکنید.
بر سطح برگ فشار وارد نیاورید. قبل از استفاده ماده این که میخواهید به کار ببرید، برچسب روی آن را با دقت مطالعه کنید. ممکن است در آن نام گیاهانی نوشته شده باشد که نباید آنها را براق کنید.
۳- هدایت شاخه ها و ساقه های گیاهان
هدایت ساقه های گیاهان روشی است برای مراقبت از آنها که بیشتر برای گیاهان رونده به کار می رود. هدف این کار آن است که جلوه بهتری به آنها داده شود. این کار درباره گیاهان غیر رونده اما دارای ساقه های ظریف و دراز مانند فاتسهدرا، یا بوته های دارای گل های سنگین مانند هیدرانگها یا بوته های دارای ساقه های شکنندهمانند ایمپاتینس لازم است.
بهتر است برای هدایت ساقه ها از شبکه ای از سه یا چهار تکه چوب قیّم استفاده کرد. تا حد امکان از به کار بردن چوب قیم تکی دوری کنید. چوب های قیم را تا ته گلدان در خاک فرو برید. برای گلدان ها، انواع و اقسام شبکه چوبی یا سیمی برای نگهداری شاخه و ساقه بوته ها در دسترس اند.
ساقه ها را محکم به قیم نبندید. ساقه ها را پیش از آنکه خیلی دراز شوند، وضع نامرتبی به خود بگیرند، و خم کردن آنها مشکل شود به قیم ببندید. پیچها را باید مدام هدایت کرد و به قیم بست و گرنه پیچک هایشان، ساقه هایشان را به یکدیگر می پیچاند. گاهی شاخه های آویزان از سبدها( که هدایت نشده یا به داربست و قیم بسته نشده اند) خود جلوه ای دل انگیز ایجاد می کنند.
۴- هرس کردن (چگونه گیاهان آپارتمانی را هرس کنیم؟)
بریدن (یا چیدن) نوک ساقه ها، هرس کردن قسمتی از ساقه ها و پیراستن گیاهان از برگ ها و گل های خشک شده یا بیمار از جمله کارهایی است که باید در مورد گیاهان آپارتمانی اعمال شود. نوک ساقه ها را با ناخن یا قیچی، ساقه های ضخیم تر را با قیچی باغبانی یا چاقو، گل ها و برگ های پژمرده و بیمار را با دست باید جدا کنید.
هدف اصلی از بریدن نوک ساقه ها آن است که گیاهان رونده مانند کولئوس، زبرینا، برگ بیدی و پیلئا را وادار کنیم که پرپشت شوند و حالت بوته ای به خود بگیرند. بوته هایی که هرس می شوند یا نوک ساقه هایشان چیده می شود، باید رشد فعال داشته باشند و ساقه هایشان دست کم ۳ برگ داشته باشد.
نتیجه این کارها ایجاد بوته ای است پرپشت با ساقه های متعدد، اما در مورد بعضی از گیاهان رونده عکس این موضوع هدف اصلی است. در اینجا یک یا چند شاخه اصلی نیرومند انتخاب و به شکل دلخواه تربیت می شوند و شاخه های ضعیف جانبی را می برند.
بسیاری از گیاهان اگر به طور مرتب هرس و پیرایش نشوند، زود از دست می روند. بعضی از گیاهان رونده مثل پاپیتال و اگر در زمستان در جای گرم نگهداری شوند، به طور مرتب ساقه هایی به وجود می آورند که برگ هایی کوچک و کمرنگ روی آنها تولید می شود.
این ساقه ها را حتما در فصل بهار بچینید. همواره ساقه های خشک شده و بیمار و ساقه های اضافی را بچینید. اگر در بوته های رنگ وارنگ ساقه ای باشد که برگ سبز تولید کند، آن ساقه را نیز بچینید. ساقه های خیلی بلند و بی برگ را کوتاه کنید.
هرس گیاهان گلدار
گیاهان گلدار را با دقت و هشیاری باید هرس کرد. در این خصوص قانون کلی وجود ندارد. بعضی مانند فوکسیا، شمعدانی و هیدرانگها گل های خود را روی شاخه های نورس به وجود می آورند. بعضی دیگر مثل هویا، گل هایشان روی شاخه های چوبی قدیمی ظاهر می شود.گل های پژمرده را بچینید تا طول دوره گلدهی بوته بیشتر شود.
هر گیاه را آن گونه هرس کنید که درباره اش گفته شده است. در زمینه هرس کردن هیچ گاه به حدس و گمان متوسل نشوید. بعضی از گیاهان را اگر هرس کنید از گلدهی باز می ایستند و بعضی دیگر اگر هرس نکنید بد منظره و بی ریخت می شوند.
